تأملّی در اعتبار و کارآمدی معیارهای نقد متن حدیث نزد اهل سنّت

نویسندگان

حسن نقی زاده

دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد حمیدرضا سعیدی

دانشجوی دکتری معارف اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد(نویسنده مسئول)

چکیده

حدیث معتبر از اصلی ترین منابع دینی مسلمانان است. امّا از آن رو که در سدۀ نخست، روایات پیامبر (ص) به آسیب هایی چون وضع، سهو و تصحیف گرفتار آمد، عالمان حدیث شناس در مواجهه با مشکل یاد شده، افزون بر کاوش های رجالی و طرح مباحث درایه، به نقد متن حدیث نیز پرداختند و در این راستا معیارهایی مطرح کرده اند. به نظر می رسد برخی از این ضوابط که از سوی اهل سنّت مشخص شده اند، خود با چالش های مبنایی و یا ناکارآمدی روبرو هستند. این پژوهش کوشیده است گامی در این زمینه فرا پیش نهد و برخی از معیارهای مطرح شده از قبیل رکاکت، ظلمانی بودن سخن، شباهت آن به سخنان پزشکان، تعارض با سخنان دیگر انبیا، دلالت بر کرامت غیر پیامبر (ص) و تمجید عقل را در معرض بررسی و بازخوانی قرار دهد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

معیارهای نقد متن در ارزیابی حدیث

حدیث پژوهان برای شناخت روایات سره از ناسره که در گذر زمان به مجموعه های حدیثی راه یافته اند. معیارهایی عنوان کرده اند. این معیارها از یک سو ناظر به سند حدیث و از سوی دیگر ناظر به متن احادیث هستند. از آنجا که بررسی سند حدیث با محدودیتهایی مواجه است، بررسی متن مهمترین راه ارزیابی حدیث است که حتی در صورت صحت سند آن، حکم بطلان حدیث را امضا میکند. قرآن، سنت، شأن معصوم، علم، واقع، عقل و تاریخ اموری ه...

متن کامل

مبانی نقد متن حدیث از دیدگاه اهل سنت

چکیده حدیث به عنوان دومین منبع معارف اسلامی بعد از قرآن از اهمیت والایی برخوردار است، به طوری که در تبیین آیات قرآن و احکام الهی و فهم بهتر دین نقش اساسی دارد. استناد به حدیث به عنوان یک منبع دینی، آن‏گاه سزاوار است که از صدور آن اطمینان حاصل گردد وگرنه، هرگاه در صدورش شک و تردید رود، نمی‏توان بدان استناد جست. حدیث از زمان پیامبر? مورد هجوم آسیب هایی همچون جعل، وضع و تحریف، نقل به معنای نادرس...

معیارهای نقد متن در ارزیابی حدیث

حدیث پژوهان برای شناخت روایات سره از ناسره که در گذر زمان به مجموعه های حدیثی راه یافته اند. معیارهایی عنوان کرده اند. این معیارها از یک سو ناظر به سند حدیث و از سوی دیگر ناظر به متن احادیث هستند. از آنجا که بررسی سند حدیث با محدودیتهایی مواجه است، بررسی متن مهمترین راه ارزیابی حدیث است که حتی در صورت صحت سند آن، حکم بطلان حدیث را امضا میکند. قرآن، سنت، شأن معصوم، علم، واقع، عقل و تاریخ اموری ه...

متن کامل

متن متواتر حدیث ثقلین در کتب شیعی و منابع اهل سنت

The well-known hadith of the two weighty sources related from the Prophet, peace be upon him and his household, has been always the focus of the attention of the Muslims and the interpretation of the Shiite and Sunni scholars and theologians and has been narrated in different forms. In this research on the basis of the chain of narration of the traditions some expressions of this hadith, which ...

متن کامل

زوائد نویسی در حدیث اهل سنت

عده ای از متاخران اهل سنت به تألیف کتبی با عنوان «زوائد» دست زده اند. زوائد نویسی- با تعریفی که خواهد آمد- نخست با تالیف کتابهایی چون : مستخرجات، مستدرکات و دیگر آثاری که به عنوان ذیل و تکلمة صحیحین به رشتة تحریر در آمده بود، شکل گرفت، اما در دوره های بعد به صورت فن رایج و مستقلی درآمد و در نتیجه به احیای بسیاری از آثار حدیثی اهل سنت و گسترش دایرة حدیث در آن مکتب انجامید، به طوری که امروزه یکی...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
کتاب قیم

جلد ۵، شماره ۱۲، صفحات ۱۴۹-۱۶۹

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023